“Kitap Estetik Bir Nesnedir”

Kitap Estetik Bir Nesnedir

Genel Yayın Yönetmenliğini günümüz şiirinin özgün ve üretken isimlerinden Kenan Yücel’in üstlendiği Ve Yayınevi, şiir-edebiyat dünyasına taze bir soluk, farklı bir ses getirmiş bulunuyor. Ve Yayınevi, genç yaşta yaşamına son veren Özge Dirik’in tüm şiirlerini özenli bir çalışmayla derleyerek Nokta Durağı adıyla, Özdemir İnce’nin elli yıl önce yayımlanan ilk şiir kitabı Kargı‘yı, Elli Yıl Sonra ‘Kargı’ adıyla, yirmi beş yaşında bu dünyadan ayrılan Arkadaş Z. Özger‘in şiirlerini Sakalsız Bir Oğlanın Tragedyası adıyla okurla buluşturdu. Büyük ilgi uyandıracağına inandığımız bu önemli yapıtları Kenan Yücel’le konuştuk..

Söyleşen: İsmail Biçer

İsmail Biçer: Yayıneviniz hangi anlayıştan yola çıkarak hayat buldu; onu benzerlerinden farklı kılacak unsurlar neler olacaktır?

Kenan Yücel: Çok teşekkür ederim. Uzun zamandır düşündüğüm, üzerine kafa yorduğum bir projeydi. Nasıl yapıldığını yakından gördüğüm için nasıl yapılmaması gerektiğine ilişkin her şey kafamda netleşmeye başlamıştı. Uzun bir hazırlık süreci sonrasında taşlar yerli yerine oturdu. Bir görgü süreci diyebilirim buna. Yayıncılık üzerine okumalar, birçok yayıncıyla yapılan görüşmeler, tasarım üzerine kafa yormalar, ülkemizin yayıncılık geçmişinde yer alan iyi örneklerin etüt edilmesi önümüzü görmemizi sağladı. Memet Fuat’ın De Yayınevi, Ferit Edgü’nün Ada Yayınları özel bir ilgiyle incelediğimiz örnekler oldu. Kitabın estetik bir nesne olduğu genelde es geçilir. Ve Yayınevi olarak nitelikli içerikleri estetik bir tasarımla okura sunmak için yola çıktık, düşleri kanatlandıran kitaplar yayımlayacağız dedik. Butik bir yayınevi tasarladık. Yayımlanmayı bekleyen, üzerine eğilinmemiş, değer verdiğimiz bazı kitap projelerini öne aldık. Altının çizilmesi gereken, önemli olduğu halde dönemin hay huyu içinde gözden kaçırılmış kimi kitapları da… Mayıs ayı başında ilk üç kitabımızla okur karşısına çıkmanın heyecanını yaşadık. Kitaplarımızın tümünü tek tek numaralandırdık, Türkiye’de ilk defa Kitap Takip Sistemi’ni kurduk. Okura, edindiği nüshayı web sitemiz üzerinden adına kaydettirme, kitapla ilgili kişisel hikâyesini paylaşma imkânını sunduk. Ne yapalım, kopamıyoruz kitaplarımızdan, yayım ve dağıtım süreci sonrasındaki hikâyelerini merak ediyoruz. Çok güzel tepkiler alıyoruz bu konuda. Koleksiyon değerinde kitaplar yayımlamak tek arzumuz…

Özge Dirik ve Arkadaş Z. Özger’le ilgili daha önce de birçok çalışma ve derleme yapıldı. Sizin okurla buluşturduklarınızın, diğerlerinden ayrılan yanları nelerdir?

Nokta Durağı yayınevimizin ilk kitabı. Daha önceki çalışmalar özensiz, internet sitelerinden kopyala yapıştır yöntemiyle “derlenen”, sınırlı sayıda şiir ve gerek içerik gerekse biçimsel açıdan çok sayıda yanlışlar içeren çalışmalardı. 2004’te genç yaşta aramızdan ayrılan Özge Dirik’in tüm şiirlerinin özenli bir çalışmayla yayımlanması gerekiyordu. Bir yıllık titiz bir çalışmanın sonunda hazırlandı Nokta Durağı. Sözünü ettiğiniz çalışmalarla kıyaslanamayacak bir kitap çıktı ortaya. Kitabı elinize alıp şöyle bir incelemek bile yeterli olacaktır bunu görmek için. Bu kitapla Özge Dirik’in şimdiye dek yayımlanmamış çok sayıda şiiri de günışığına çıkmış oldu. Özge Dirik’in şiirinin tüm dönemlerine bütünlüklü bir bakış olanağı sunmuş olduk böylelikle.

Arkadaş Z. Özger‘e gelince… O da genç yaşta aramızdan ayrılmış bir şair. Yaşarken kitap yayımlama olanağı olmadı. Ölümünün ardından şiirleri Tekin Sönmez tarafından bir vefa örneği gösterilerek Şiirler adıyla yayımlandı. (Nadas Yay, 1974). İkinci basımı Sevdadır adıyla yapılan bu kitap (Mayıs Yay, 1984) sonrasında da bu adla yayımlanmayı sürdürdü. Sakalsız Bir Oğlanın Tragedyası eleştirel bir basım. Buna gereksinim duyma nedenimize gelince… Arkadaş’ın, yayımlayacağı kitap için “Ne zaman yayımlarsam yayımlayayım, adı Sakalsız Bir Oğlanın Tragedyası olacak!” dediğini, arkadaşı Sina Akyol’un aktarımlarından biliyoruz. Ölümünün üzerinden kırk yıl geçmiş, bu vasiyet yerine getirilememişti. Önceki çalışmalar, iyi niyetli ve takdir edilmesi gereken çabaların sonucu olsa da, gerek biçim gerekse içerik açısından pek çok yanlış barındırıyordu, şiirlerinin en doğru biçimde, özenle okura ulaştırılması gerekiyordu. Bu kitabı Arkadaş’ın manevi hatırasına olan saygımız, vasiyetinin yerine getirilmesi konusunda duyduğumuz sorumluluk nedeniyle, büyük bir emek vererek ve heyecanla hazırladık.

Özdemir İnce’nin Kargı’sında yer alan şiirler, belli dönemlerde ‘toplu şiirler’ arasında yer almış olsa da; ilk baskısından bugüne, elli yıl geçmiş. Bugünün okuru sizin vasıtanızla, bu şiirlerle buluşma olanağı yakalamış oldu. Benzer çalışmalar şiir okuru açısından nasıl bir önem içeriyor? 

Kargı‘nın ilk yayımlanışının üzerinden elli yıl geçmiş. 1957-1961 yılları arasında yazılmış ve İkinci Yeni şairlerinin şiirlerinin yayımlandığı dergilerde yayımlanmış şiirlerden oluşan bu kitap yeni şiirimizin en önemli birkaç kitabından biridir. O güne dek Fransız şiirinin Baudelaire ekolünden beslenen şiirimizde çok önemli bir ayak değiştirmesidir bu. Dünya şiirinde büyük bir değişime yol açan Aloysius Bertrand, Lautréamont, Arthur Rimbaud çizgisinin şiire getirdiği yenilikleri şiirimizde ilk defa bilinçli bir biçimde deneyen kitaptır. Ece Ayhan’ın da benzer bir yönelimi olmakla birlikte (Kınar Hanımın Denizleri, Bakışsız Bir Kedi Kara, Ortodoksluklar) onun bu yöneliminin daha sezgisel olduğunu belirtmeliyim. İnce, gencecik yaşında (şiirler yazıldığında yirmili yaşlarının başındadır) bilinçli olarak buna soyunmuş, Türkçede düzyazı şiir arayışlarına girişmiş, şiir tarihimizin en önemli ilk kitaplarından birine imza atmıştır. Dördü Toplu Şiirler içinde olmak üzere altı baskı yapan bu kitabın yedinci baskısını Elli Yıl Sonra ‘Kargı’ adıyla yapıyor, özel bir basımını sunuyoruz okura. Bu bir işmar, bu bir dikkat çekmedir! Benzer çalışmalara bundan sonra da yer vereceğiz.

Önümüzdeki günlerde “Ve” yayınlarından neler çıkacak; “Ve” yayınları nasıl bir anlayışla yoluna devam edecek?

Andrey Voznesenski’nin Oza adlı uzun şiirini Ülker İnce’nin muhteşem çevirisi, Özdemir İnce’nin önsözüyle yayımlayacağız*. Özdemir İnce Oza için şöyle yazıyor önsözde: “Kendini durmadan yenileyen bir şiir. Dünyanın bütün şairlerinin, geleceğin şairlerinin çarpışmak zorunda oldukları yaman bir rakip!”

Halil İbrahim Bahar’ın seçme şiirlerini yayına hazırlıyoruz. Altmışlı yılların önemli dergilerinden Soyut‘un editörlüğünü yapmış, pek çok genç şairin, yazarın ortaya çıkmasına aracılık etmiş önemli bir şair. Son yıllarını âdeta inzivada geçiren, her gün şiire çalışan, kırk civarında kitap dosyası olduğu halde hiç kitap yayımlamamış bir şairden söz ediyorum. Evrak-ı metrukesi bizdedir. Onu da en özenli biçimde okurla buluşturmak için çabalıyoruz. Bahar’ın yazılarını da ayrı bir kitap olarak yayına hazırlayacağız. Ayrıca Halil İbrahim Bahar’a Armağan kitabıyla ilgili çalışmalarımız da sürüyor.

Arkadaş Z. Özger’e Armağan çalışmamızı ise 2015 mayısında yayımlamayı planlıyoruz.

* Mayıs ayında yapılmıştı söyleşi, ağustos ayında yayımlandı. Söyleşide “yayımlanacağı” belirtilen Oza Haziran 2014’te yayımlandı.

Facebook ile Paylaş

Tweet ile paylaş